HTML là gì? HTML có vai trò gì trong thiết kế web?
Nhắc đến các ngôn ngữ thiết kế website không thể không nhắc đến HTML. Đây là ngôn ngữ đánh dầu siêu văn bản có vai trò dựng nên cấu trúc trang web bên cạnh đó cũng có sự kết hợp của CSS, JavaScript.
Để hiểu rõ hơn về HTML là gì mời bạn cùng songmaweb.com tìm hiểu qua bài viết chúng tôi sắp chia sẻ dưới đây.
Mục lục
HTML là gì?
HTML là viết tắt của HyperText Markup Language một ngôn ngữ đánh dấu được sử dụng để tạo cấu trúc và tổ chức nội dung trên các trang web. HTML giúp định dạng và hiển thị thông tin trên trình duyệt web, cho phép người dùng truy cập và tương tác với nội dung web một cách dễ dàng và hiệu quả.
Định dạng HTML (HTML formatting) là cách cụ thể mà ngôn ngữ đánh dấu HTML được sử dụng để tạo và xác định cấu trúc, kiểu dáng và hiển thị nội dung trang web trên trình duyệt. Định dạng HTML chủ yếu dựa trên việc sử dụng các thẻ HTML, các thuộc tính, và cú pháp được quy định trong tiêu chuẩn HTML.
Dưới đây là một số cách HTML định dạng nội dung:
- Sử dụng Thẻ HTML: HTML sử dụng các thẻ để bao quanh các phần tử và định nghĩa cấu trúc. Ví dụ:
<p>để định dạng đoạn văn,<h1>đến<h6>để định dạng tiêu đề,<ul>và<ol>để tạo danh sách,<table>để tạo bảng, v.v.
- Thuộc tính (Attributes): Thuộc tính được sử dụng để bổ sung thông tin cho các thẻ HTML, chẳng hạn thuộc tính
class,id,style,… Ví dụ:<img src="image.jpg" alt="Image" class="thumbnail">. - Kết hợp với CSS (Cascading Style Sheets): CSS được sử dụng để tùy chỉnh kiểu dáng và bố cục của các phần tử HTML. Bằng cách kết hợp HTML với CSS, bạn có thể định dạng màu sắc, font chữ, kích thước và bố cục trang web.
- Sử dụng Cú pháp Đúng: Cú pháp chính xác và đúng cũng là một phần quan trọng của việc định dạng HTML. Điều này bao gồm đóng mở thẻ đúng cách, đặt các phần tử đúng vị trí và tuân thủ cú pháp quy định.
- Chú thích (Comments): Sử dụng chú thích trong HTML (
<!-- comment -->) để ghi chú hoặc giải thích mã nguồn cho người khác hoặc để tạm thời ẩn một phần nào đó của mã.
Tất cả những cách trên đều cùng nhau tạo nên cấu trúc và định dạng HTML để hiển thị nội dung một cách thẩm mỹ và có tổ chức trên trình duyệt web.
HTML dùng để làm gì?
- Đánh dấu cấu trúc văn bản: HTML cho phép định dạng và nhóm các phần khác nhau của nội dung, chẳng hạn như tiêu đề, đoạn văn, danh sách, bảng, để tạo nên cấu trúc logic và có ý nghĩa cho trang web.
- Liên kết và navigation: HTML cho phép tạo liên kết (
<a>) giữa các trang web và tài liệu khác nhau, giúp người dùng điều hướng trên trang web và chuyển đổi giữa các trang một cách dễ dàng. - Chèn hình ảnh và đa phương tiện: HTML cho phép chèn hình ảnh (
<img>), video (<video>), âm thanh (<audio>) và các đối tượng đa phương tiện khác vào trang web, làm cho trải nghiệm người dùng thú vị và đa dạng hơn. - Tạo các biểu đồ và bảng: HTML cho phép tạo các bảng (
<table>) và biểu đồ để hiển thị dữ liệu một cách cấu trúc và dễ hiểu. - Formulaires: HTML cho phép tạo các mẫu (
<form>) để thu thập thông tin từ người dùng, chẳng hạn như đăng nhập, đăng ký, và gửi dữ liệu lên máy chủ. - Tạo cấu trúc trang web: HTML giúp tạo cấu trúc tổng thể của trang web bằng cách xác định vị trí, kích thước và các phần tử khác nhau trên trang.
HTML thường được kết hợp với CSS (Cascading Style Sheets) để tùy chỉnh giao diện và mô phỏng để làm cho trang web trông đẹp mắt và hấp dẫn hơn. Ngoài ra, JavaScript thường được sử dụng để thêm tính năng tương tác và động cho trang web.
HTML hoạt động như thế nào?
Dưới đây là cách HTML hoạt động:
Thẻ và phần tử HTML: HTML sử dụng các thẻ (tags) để đánh dấu các phần khác nhau của nội dung trang web. Mỗi thẻ bao gồm một cặp thẻ mở và thẻ đóng, cùng với nội dung bên trong.
Ví dụ:
<h1>This is a heading</h1>
<p>This is a paragraph.</p>
Cấu trúc sâu và lồng nhau: Các thẻ HTML có thể được lồng nhau bên trong nhau, tạo thành một cấu trúc phức tạp. Ví dụ:
<div>
<p>This is a paragraph inside a div.</p>
</div>
Cấu trúc của tài liệu HTML: Một tài liệu HTML thông thường bắt đầu bằng thẻ <html> (thẻ mở) và kết thúc bằng </html> (thẻ đóng). Phần quan trọng khác của tài liệu bao gồm <head> (đầu tài liệu) và <body> (thân tài liệu).
Kết hợp với CSS và JavaScript: HTML thường được kết hợp với CSS để xác định giao diện và kiểu dáng của trang web. CSS giúp kiểm soát màu sắc, font chữ, khoảng cách và kiểu hiển thị của các phần tử HTML. Ngoài ra, HTML thường cần JavaScript để thêm tính năng tương tác và động vào trang web.
Hiển thị trên trình duyệt: Sau khi viết mã HTML, tài liệu được lưu vào một tệp .html và mở trên trình duyệt web. Trình duyệt đọc mã HTML và hiển thị nội dung theo cấu trúc đã được định.
Tóm lại, HTML đóng vai trò quan trọng trong việc xác định cấu trúc và tổ chức nội dung trang web, cho phép trình duyệt hiển thị trang web một cách đúng cấu trúc và theo ý muốn của người tạo trang.
Ưu và nhược điểm của ngôn ngữ HTML
HTML (HyperText Markup Language) là ngôn ngữ cơ bản và quan trọng trong phát triển web, nhưng cũng có những ưu điểm và nhược điểm cần được xem xét:
Ưu điểm của HTML:
- Dễ học và sử dụng:
- HTML có cú pháp đơn giản và dễ hiểu, làm cho việc học và sử dụng nó dễ dàng đối với người mới học lập trình.
- Phổ biến và chuẩn hóa:
- HTML là ngôn ngữ chuẩn được chấp nhận rộng rãi trên toàn cầu, được hỗ trợ trên hầu hết các trình duyệt web và nền tảng, giúp đảm bảo tính tương thích và sự phổ biến.
- Tích hợp dễ dàng:
- HTML dễ tích hợp với các ngôn ngữ và công nghệ khác như CSS (Cascading Style Sheets) và JavaScript để tạo trải nghiệm web toàn diện.
- Hỗ trợ đa phương tiện:
- HTML hỗ trợ tích hợp hình ảnh, video, âm thanh và các phương tiện đa phương tiện khác, giúp tạo trải nghiệm đa phương tiện đa dạng.
- Tích hợp với SEO (Search Engine Optimization):
- HTML cung cấp cấu trúc tốt cho SEO, giúp công cụ tìm kiếm hiểu và xếp hạng trang web một cách hiệu quả.
Nhược điểm của HTML:
- Thiếu khả năng tương tác động:
- HTML ban đầu không có khả năng tương tác động mạnh mẽ mà các ứng dụng web phức tạp đòi hỏi, cần sự kết hợp với JavaScript và CSS để đạt được điều này.
- Giới hạn về kiểu và thiết kế:
- HTML cung cấp khả năng giới hạn trong việc xác định kiểu và thiết kế, nên cần phải sử dụng CSS để kiểm soát giao diện một cách linh hoạt và phức tạp.
- Phụ thuộc vào trình duyệt:
- HTML có thể được hiển thị khác nhau trên các trình duyệt khác nhau, gây ra một số vấn đề về tương thích và hiển thị.
- Bảo mật yếu:
- HTML không cung cấp các cơ chế bảo mật đầy đủ và mạnh mẽ, do đó cần sự phối hợp với các công nghệ bảo mật khác để đảm bảo an toàn thông tin.
- Cấu trúc lồng nhau và quản lý mã khó khăn:
- HTML có thể trở nên phức tạp khi cấu trúc lồng nhau quá sâu, làm cho mã nguồn khó quản lý và hiểu.
Cách viết một chương trình HTML
Một tập tin HTML sẽ có cấu trúc cơ bản như bên dưới:
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
<title>Đây là tiêu đề website</title>
</head>
<body>
<p>Đây là phần thân trang web</p>
</body>
</html>
Các trình soạn thảo cho phép viết HTML
Có khá nhiều chương trình hỗ trợ viết chương trình HTML nhưng phổ biến nhất được sử dụng đó là Notepad++, Sublime Text…
Cho dù bạn viết trên công cụ nào đều phải lưu tập tin với đuôi mở rộng là .html hoặc .htm thì chương trình đó mới chạy được.
HTML có phải là ngôn ngữ lập trình không?
HTML (HyperText Markup Language) không phải là ngôn ngữ lập trình, mà là một ngôn ngữ đánh dấu (markup language). Sự khác biệt chính giữa ngôn ngữ đánh dấu và ngôn ngữ lập trình nằm ở mục tiêu và cách mà chúng được sử dụng.
Ngôn ngữ đánh dấu như HTML được sử dụng để định dạng và tổ chức nội dung trên trang web. HTML sử dụng cú pháp đặc biệt gọi là các thẻ (tags) để gắn nhãn và xác định các phần tử trên trang web. Thông qua việc sắp xếp và gắn nhãn nội dung, HTML giúp trình duyệt hiển thị trang web một cách đúng cấu trúc và theo ý muốn.
Ngược lại, ngôn ngữ lập trình được sử dụng để viết mã và xây dựng ứng dụng, chương trình hoặc hệ thống. Ngôn ngữ lập trình thường chứa cú pháp, quy tắc và cấu trúc phức tạp hơn để thực hiện các tác vụ, xử lý dữ liệu và thực hiện các chức năng phức tạp.
HTML thường được sử dụng kết hợp với ngôn ngữ lập trình khác như JavaScript để tạo ra trang web động và tương tác, hoặc với CSS để điều chỉnh giao diện và kiểu dáng trang web. Cả ba ngôn ngữ này thường được sử dụng cùng nhau để phát triển các ứng dụng web hiện đại và phức tạp.
Hiện nay có 2 loại website dạng tĩnh static web và dạng động dynamic web.
Đối với các trang web tĩnh nó chỉ dùng để hiển thị văn bản còn không có chức năng gì khác cả.
Đối với website động người dùng có thể tương tác với trình duyệt, gửi và yêu cầu dữ liệu tới máy chủ sau đó máy chủ sẽ phản hồi lại. Dynamic web ngoài HTML còn có sự hỗ trợ của các ngôn ngữ lập trình như JavaScript, ASP, PHP, MySQL.
Khi xây dựng một website HTML đóng vai trò để tạo bộ khung xương còn để đẹp và nhiều chức năng hơn cần kết hợp cả CSS cùng các ngôn ngữ khác.
Kết luận: Nếu bạn muốn theo con đường thiết kế web thì chắc chắn rằng HTML phải học đầu tiên. Nó khá đơn giản chỉ bạn chỉ mất vài ngày để học thành thạo ngôn ngữ này.
Sau khi học HTML xong mới tiến hành học CSS rồi JavaScript cuối cùng sẽ học thêm về ngôn ngữ lập trình xử lý phía server như PHP & MySQL.
